به گزارش خبرنگار مهر، امیر علیخانی در همایش کشوری چالش‌های بحران آب در حوزه دریاچه نمک که ظهر سه شنبه در اتاق بازرگانی استان قم برگزار شد، با اشاره به تهدید آمیز بودن شرایط کم آبی در استان قم ابراز داشت: متوسط بارش سالانه در دنیا حدود 800 میلی متر است که در کشور ما یک سوم این مقدار نزولات آسمانی وجود دارد و در استان قم یک هفتم بارش متوسط دنیا را شاهد هستیم.
وی افزود: از نظر مساحت ما در ایران یک و یک دهم مساحت کل دنیا را داریم اما سالانه بیش از 200 میلی متر بارش در کشور ما دیده نمی‌شود.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه کشور ما به لحاظ مساحتی هجدهمین کشور دنیا و از نظر جمعیتی هفدهمین کشور دنیا است ادامه داد: با هر نرخ رشد جمعیتی در 40 سال آینده جزو 10 کشور پر جمعیت دنیا خواهیم بود که این با توجه به کمبود آب تهدید کننده است.
وی خاطرنشان کرد: ما نگران افزایش جمعیت نیستیم اما باید نگران برنامه ریزی بد برای مصرف آب باشیم.
علیخانی در توضیح شرایط استان قم گفت: ما در استانی زندگی می‌کنیم که اگر برگردیم به پیش از انقلاب وضعیت متفاوتی شاهد بوده‌ایم. آب‌های دریاچه کرج و سد لتیان در آن روز به قم وارد می‌شده و در حوزه آبخیز قم هم جمعیت کمی داشته‌ایم.
وی با اشاره به اینکه حکومت قبل نمی‌خواست قم رشد کند اضافه کرد: به همین خاطر مدیریت پهلوی در کشور مانع از ورود آب‌ها به صورت طبیعی به قم شد.
شریان‌های حیاتی شهر قم بسته شده است
این کارشناس حوزه آب با بیان اینکه بعد از انقلاب وضعیت متفاوتی در قم ایجاد شد و امروز این شهر بیش از یک میلیون جمعیت دارد، ابراز داشت: متوسط تراکم جمعیت در استان قم از متوسط کشوری بسیار بیشتر است و باید نیازهای این جمعیت در حوزه آب را در نظر گرفت.
وی عنوان کرد: در دوران انقلاب هم ورودی‌ها و جریان‌های حیاتی که به لحاظ توسعه پایداری می‌توانست به کمک مردم قم بیاید با احداث سدهایی قطع شد. با اینکه انقلاب اسلامی شده ما در استان قم مردم را تحت فشار قرار داده و حقابه آنان را از بین برده‌ایم.
علیخانی با اشاره به اینکه در استان قم در سال حدود یک میلیارد متر مکعب بیلان برداشت آب منفی داریم اضافه کرد: در زمانی که در کشورهای پیشرفته از علم هیدرولوژی خبری نبود حضرت سلیمان فرمود همه آب رودخانه‌ها به دریاها می‌ریزد اما دریاها هرگز پر نمی‌شود. ما این سیکل طبیعی را قطع کردیم و نمی‌گذاریم ورودی آب به صورت طبیعی به استان صورت بگیرد.
وی گفت: معنای این بیلان منفی این است که در سال یک یا دو متر نشست زمین داریم. وقتی زمین با نشست متراکم شود حتی اگر باران هم بیاید زیر زمین آب جمع نمی‌شود؛ روی زمین مانده و تبخیر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه اگر زلزله‌ای بیاید، نشست زمین موجب در خطر قرار گرفتن شهرها می‌شود اظهار داشت: بیش از 90 درصد آب کشور در حوزه کشاورزی مصرف می‌شود اما در کشاورزی بازده تولیدات از نظر مصرف آب زیر 30 درصد است و حداقل 30 درصد هم پرت آب در شهرهای بزرگ داریم.
تخریب زمین جبران‌ناپذیر است
این استاد دانشگاه ابراز کرد: راه حل‌های زیادی برای شیرین کردن آب وجود دارد اما تخریب طبیعت موضوعی است که نمی‌شود آن را جبران کرد.
وی با اشاره به اینکه آب زیرزمینی برای استفاده از شرایط معمول نیست و کاربردش در خشکسالی‌های طولانی است گفت: اگر امروز این استفاده بی رویه از آب‌های زیرزمینی داشته باشیم برای آن زمان دیگر یک قطره هم نمی‌ماند. ضمن اینکه تمام شدن آب‌های شیرین موجب شور شدن آب زیرزمینی می‌شود و در مرحله بعد همان آب شور هم تمام خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: راه‌حل‌های متعددی برای کنترل این فضا وجود دارد اما باید نگاه علمی به این مسئله داشت و همکاری‌ها را در این عرصه ارتقا داد.
نظر شما